5 Nisan 2013 Cuma

KÜÇÜK KIYAMET 1509 İSTANBUL DEPREMİ





Fetihten tam 56 yıl sonra İstanbul’da Marmara Denizi Adalar yakınlarında Küçük Kıyamet adı verilen bir deprem meydana gelmiştir. Bu deprem Osmanlı kaynaklarına "Kıyamet-i Suğra" diye isimlendirilir.

14 Eylül 1509 Sultan II. Bayezıd döneminde, yer şiddetli bir şekilde sarsılır. İstanbul’un fethinden tam 56 yıl sonra meydana gelen eşi görülmemiş bu kıyamet Payitahtı yerle bir eder. Sarsıntının gece başladığı noktasında birleşen tarihçilere göre 13/14 Eylül Perşembe/Cuma başlamıştır. Değişik aralarla 30 yahut 45 gün sürdüğü rivayet edilmektedir. Enteresan bir rivayete göre de Sultan II. Bayezıd; İstanbul’un muhtelif semtlerinde dört yüz kuyu kazdırmış ve güya yine buna göre sarsıntıların önü alınmıştır.

Bu küçük kıyamette; beş bin kadar insan yok olmuş, 109 camii ve mescitle 1070 veya 1300 ev temelinden yıkılmış ve İstanbul surlarıyla Topkapı Sarayı’nın bir çok yeri harab olmuştur. İstanbul ahalisi 45 gün kadar bahçeler ve açık yerlerde yatmıştır. Hatta Padişah için sarayın bahçesine "çatma odalar" kurulmuştur. Bu felaket esnasında bir çok anaların evlatlarını, aile fertlerinin birbirini kaybettikleri rivayet edilir. Depremde 160.000 nüfusa ve 35.000 yerleşim birimine sahip olan İstanbul'da, aralarında Osmanlı hanedanından bazı kişilerin de bulunduğu 13000 kişi ölmüş, 1070 ev tamamen yıkılmıştır.

Bu deprem o kadar büyük bir alanı içine almış ve o kadar çok etkili olmuşdur ki; Şehrin Surları, Edirnekapı, Silivrikapı, Yedikule, İshak Paşa Kapısı, Topkapı Sarayı, Fatih Camii, Anadolu Hisarı, Yoros Kalesi, Boğaziçi, Heybeliada, Burgazada, Silivri, Rumeli Hisarı, Kızkulesi, Haliç, Galata ve Pera ağır hasar görmüştür. Birçok kervansaray, hamam, mescid yıkılmıştır.

"Kıyamet-i Suğra"nın tamamen dinmesinin ardında İstanbul’da imar çalışmaları başlatılarak yıkılan evler yeniden yapılmıştır. Halktan deprem vergisi alınarak zarar gören hasarlı yapılar tamir edilmiştir. 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder