FATİH VE İSTANBUL

         FATİH VE İSTANBUL

Askerlik tarihinin en parlak ve en başarılı simalarından olan Fatih Sultan Mehmed, askeri başarılarıyla Osmanlı Devleti’ni büyük bir imparatorluğa dönüştürmesinin yanı sıra eğitime ve kültüre de büyük önem vermiştir.  Dünya tarihinde bilinen en eski eğitim kurumlarından biri olan Sahn-ı Seman’ı kurmuştur. Döneminin en önemli ilim adamlarından olan Ali Kuşçu’yu Anstronmi ilmi alması için  Semerkand’a göndermiş ve 1570 yılında Tophane semtinde gözlemevi kurma çalışmalarını başlatmıştır. Latince, Rumca, Arapça ve Farsça’ya vakıf olan Sultan Divan Edebiyatında yazdığı sayısız şiirlerle devrin en önemli üstadları arasında yer almıştır. Fatih Sultan Mehmed Han şiirlerinde ‘Avni’ mahlasını kullanmıştır.

Devrinin kuvvetli bir şairi olan, "Avni' mahlasiyle divan şiirleri söyleyen Fatih Sultan Mehmed'in küçük bir Divan'ı vardır. Bu divançenin tek nüshası İstanbul'da Millet Kütüphanesindedir. Bu divançede 68 gazel, 1 muhammes, 1 kıta bulunuyor.  Bu büyük kumandanın İstanbul’a aşkı herkesçe malumdur. İşte bu aşkın neticesi olarak ortaya çıkan bir gazel;

Bir güneş yüzlü melek gördüm ki alem mâhıdır;
Ol kara sümbülleri Aşıklarının ahıdır.
Kareler giymiş meh-i tâbân gibi ol serv-i nâz,
Mülk-i Efrengin meğer kim hüsn içinde şahıdır.
Ukde-i zünnarına bir kimse kim dil bağlamaz,
Ehli imân olmaz ol, âşıkların güm-râhıdır.
Gamzesi öldürdüğüne lebleri canlar verir,
Var fse ol rûh-bahşın dini, Isa râhıdır.
Avnîya, kılma güman kim sana ram ola nigar,
Sen Sitanbul şâhısın, ol Galata'nın şahıdır.